POGLAVLJE I – OPŠTE ODREDBE

Član 1. ovoga zakona definiše predmet koji se reguliše ovim zakonom.

Član 2. sadrži definicije pojmova koji su korišteni u ovom zakonu.

POGLAVLJE II – OBAVEZUJUĆI CILJEVI

Član 3. određuje ciljeve koji se postižu korištenjem obnovljivih izvora energije. Ovi ciljevi vezani su za strateške dokumente koje je donijela Federacija BiH, kao i za međunarodne sporazume čiji je potpisnik Bosna i Hercegovina.

Član 4. određuje metodologiju za izračunavanje udjela obnovljivih izvora energije u ukupnoj potrošnji energije u Federaciji.

POGLAVLJE III – POSTROJENJA I PROJEKTI KOJI KORISTE OIEIEK

Članom 6. definišu se postrojenja koja za proizvodnju električne energije koriste obnovljive izvore energije. Također, ovim članom vrši se podjela postrojenja u zavisnosti od instalisane snage postrojenja. 

Član 7. utvrđuje postojanje registra projekata koji služi kao jedinstvena evidencija o projektima Operatora za obnovljive izvore energije i efikasnu kogeneraciju (nadalje: OIEIEK). Uvid u registar je javan i dostupan u prostorijama, kao i na internet-stranici operatora za OIEIEK.

Član 8. bavi se uređenjem oblasti koja se odnosi na ispitivanje potencijala obnovljivih izvora energije. Ovim članom propisuje se da se za ispitivanje potencijala može zadužiti pravno lice koje ispunjava određene tehničke i kadrovske uslove. Ovi uslovi bit će detaljnije regulisani Pravilnikom koji donosi federalni ministar energetike, industrije i rudarstva.

POGLAVLJE IV – OPERATOR ZA OIEIEK

Član 9. definiše da je operator OIEIEK-a neprofitno pravno lice, osnovano s ciljem pružanja strukture i podrške razvoju proizvodnje i otkupa električne energije dobivene iz obnovljivih izvora. Operator nema status snabdjevača. Rad i poslovanje nadzire i reguliše Regulatorna komisija. Sjedište operatora za OIEIEK je u Mostaru.

Član 10. uređuje finansiranje operatora OIEIEK-a.

Članom 11. propisuje se da su organi operatora OIEIEK-a Upravni odbor i Uprava.

Članom 12. definiše se da Upravni odbor ima tri člana, koje imenuje Vlada Federacije. Odluke i akti Upravnog odbora donose se prostom većinom glasova. Mandat članova traje četiri godine.

Član 13. propisuje nadležnosti Upravnog odbora OIEIEK-a.

Član 14. propisuje da Upravu Operatora OIEIEK-a čini direktor, kojeg imenuje Vlada Federacije na period od jedne godine. Ista osoba može biti direktor maksimalno dva mandata.

Članom  15. uređuju se nadležnosti Uprave operatera OIEIEK-a.

Član 16. propisuje razloge za razrješenje Uprave i Upravnog odbora operatora OIEIEK-a. Neki od navedenih razloga su neispunjavanje odgovornosti i obaveza, sukob interesa, izvršenje krivičnih djela i sl.

Članom 17. definišu se opšti i pojedinačni akti operatora za OIEIEK. Opšti akt je Statut.

Član 18. određuje nadležnosti operatora za OIEIEK. Između ostalog, operater vrši obračun i isplatu finansijskih sredstava za isporučenu energiju privilegovanim proizvođačima. 

POGLAVLJE V – GARANCIJE PORIJEKLA

Članom 19. propisuje se da se za svu električnu energiju proizvedenu iz OIEIEK-a mogu izdati garancije porijekla. Garancije porijekla izdaju se kvalifikovanim proizvođačima električne energije za električnu energiju ili dio električne energije za koju nije ostvaren nijedan vid finansijskog podsticaja od operatora za OIEIEK. Garancije porijekla izdaje operator na zahtjev kvalifikovanog proizvođača za električnu energiju koju operator ne otkupljuje, a u svrhu dokazivanja snabdjevačima i krajnjim kupcima da je porijeklo električne energije koja je proizvedena u njihovim pogonima iz OIEIEK-a.

Član 20. propisuje da operator za OIEIEK vodi elektronski Registar garancije porijekla električne energije i osigurava mehanizme prikupljanja i obrade podataka. Uvid u Registar je javan i dostupan.

Član 22. uređuje procedure za monitoring s ciljem izdavanja garancije porijekla. Operator za OIEIEK ima slobodan pristup postrojenjima kvalifikovanih proizvođača. Regulatorna komisija donosi Pravilnik o metodologiji utvrđivanja porijekla električne energije. 

Članom 23. propisuje se da se garancija porijekla za električnu energiju proizvedenu iz obnovljivih izvora energije, izdata na teritoriji BiH i u bilo kojoj drugoj državi, priznaje u Federaciji po principu reciprociteta.

Član 24. određuje da Vlada FBiH, na prijedlog Ministarstva, donosi odluku o načinu izdavanja garancije porijekla za toplotnu energiju dobivenu iz obnovljivih izvora energije.

POGLAVLJE VI – TEHNOLOŠKE KVOTE I OBIM AUKCIJA

Članom 25. definišu se tehnološke kvote, obim aukcija i prosumera. Tehnološke kvote i obimi aukcija određuju se na godišnjem nivou za period od deset godina. Vlada Federacije donosi Uredbu o kvotama za OIEIEK.

Član 26. propisuje da Ministarstvo najmanje jednom u dvije godine vrši analizu realizacije ciljeva datih Uredbom o kvotama. Ukoliko ova analiza pokaže znatna odstupanja od ciljeva datih Uredbom o kvotama, Ministarstvo će predložiti Vladi Federacije izmjenu iste. Propisuju se uslovi pod kojima se mogu mijenjati tehnološke kvote te obimi otvorenih i lokacijskih aukcija.

POGLAVLJE VII – PODSTICAJNE MJERE ZA KORIŠTENJE OBNOVLJIVIH IZVORA ENERGIJE

Članom 27. propisuju se pogodnosti za proizvođača električne energije iz obnovljivih izvora energije. Ovi proizvođači imaju prednost u rješavanju zahtjeva za priključivanje na elektroenergetsku mrežu u odnosu na postrojenja koje ne koriste obnovljive izvore energije. Dalje, ovi proizvođači imaju prednost u dispečiranju, odnosno prednost isporuke proizvedene električne energije iz OIEIEK u mrežu. 

Član 28. definišu se podsticajne mjere za proizvodnju električne energije iz OIEIEK-a. Vlada Federacije na prijedlog Ministarstva donosi Uredbu o podsticanju.

Članom 29. propisuje se model uređenja odnosa između operatora OIEIEK-a i snabdjevača ili kupaca.

Član 30. propisuje vrste podsticaja. Proizvođači električne energije iz obnovljivih izvora energije  ostvaruju pravo na jednu od sljedećih vrsta podsticaja: 

• Pravo na podsticaj na osnovu garantovane otkupne cijene za mala postrojenja koja koriste energiju sunčevog zračenja, energiju vjetra, biomasu ili biogas.

• Pravo na podsticaj na osnovu premije utvrđene procesom aukcije za velika postrojenja.

Članom 31. propisuje se da Vlada Federacije može na prijedlog Ministarstva uvesti sljedeće dopunske mjere: 

• olakšice za domaću proizvodnju i nabavku opreme koja se koristi za potrebe grijanja i hlađenja upotrebom OIE, kao što su solarni kolektori za pripremu tople vode, toplotne pumpe za korištenje aerotermalne, geotermalne i hidrotermalne energije.

• Kreiranje lokalnog tržišta toplotne energije dobijene iz OIE uvođenjem registra garancije porijekla toplotne energije i uvođenje obaveze velikim potrošačima toplotne energije (industrija i toplane) da dio toplotne energije mora biti proizveden iz OIKIEK-a

• Druge podsticajne mjere u skladu s planskim dokumentom za energiju i klimu u Federaciji.

Članom 32. definišu se posebne mjere za podsticanje korištenja obnovljivih izvora energije  u transportu.

POGLAVLJE VIII – POSTUPAK AUKCIJA

Član 33. propisuje provođenje fid-in tarifa (nadalje: FIT) aukcije jednom godišnje od operatora OIEIEK te njegove obaveze u provođenju.

Članovima od  34. do 38. definišu se neophodne pripremne radnje i izvršenje FIT i fid-in premija (nadalje: FIP) aukcije.

Član 39. definiše da se status s potencijalno privilegovanog proizvođača stiče rješenjem operatora za OIEIEK. Ukoliko potencijalno privilegovani proizvođač ne izvrši izgradnju i puštanje u rad postrojenja u vremenu predviđenim predugovorom, operator za OIEIEK raskida predugovor i vrši naplatu instrumenata garancije.

Član 40. uređuje ko ima pravo na status privilegovanog proizvođača električne energije te proceduru za sticanje ovoga statusa.

POGLAVLJE IX – TRANSPARENTNOST I INFORMISANJE JAVNOSTI

Članom 41. definiše se da Ministarstvo, Regulatorna komisija i operator za OIEIEK u okviru svojih nadležnosti vrše informisanje javnosti o podsticajnim mjerama.

Član 42. propisuje obaveze operatora za OIEIEK u cilju osiguravanja transparentnih postupaka dodjele statusa privilegovanog/potencijalnog privilegovanog proizvođača električne energije.

POGLAVLJE X – GARANTOVANE OTKUPNE CIJENE I PREMIJE

Članovi 43. i 44. propisuju da Regulatorna komisija donosi Pravilnik o metodologiji utvrđivanja maksimalnih vrijednosti garantovanih otkupnih cijena i graničnih vrijednosti fiksnih premija. Regulatorna komisija, do kraja oktobra kalendarske godine za narednu godinu, Ministarstvu dostavlja prijedlog izračuna i vrijednosti maksimalnih garantovanih otkupnih cijena i graničnih vrijednosti fiksnih premija. Vlada FBiH na prijedlog Ministarstva donosi konačnu odluku. 

POGLAVLJE XI – OTKUP ELEKTIČNE ENERGIJE

Članom 45. propisana je obavezna upotreba standardnih modela predugovora o otkupu električne energije i ugovora o otkupu električne energije, njihov minimalni sadržaj, razlozi za raskid i sl.

Članom 46. propisana je obaveza donošenja standardnih modela predugovora o premiji i ugovora o dodjeli premije.

POGLAVLJE XII – PROIZVODNJA ZA VLASTITE POTREBE

Član 47. omogućava krajnjem kupcu da priključi elektranu koja koristi obnovljive izvore energije  na unutrašnje električne instalacije svog objekta za potrebe sopstvene potrošnje. Dalje, definišu se granične vrijednosti za različite kategorije u smislu priključne snage objekta.

Član 48. propisuje da operator distributivnog sistema mjeri količinu isporučene i preuzete električne energije na mjestu priključenja, putem dvosmjernog brojila.

Član 49. definiše šeme neto mjerenja i neto obračuna.

Članom 50. propisani su uslovi i način funkcionisanja prosumera koji djeluju zajednički.

Član 51. propisuje obavezu donošenja Pravilnika kojim se detaljno uređuje proizvodnja električne energije za vlastite potrebe. 

Član 52. nalaže da Ministarstvo, operator za OIEIEK i operator distributivnog sistema provode programe informisanja javnosti o procedurama koje provode u postupku pribavljanja dozvola i dobijanja statusa prosumera.

Član 53. predviđa da operator za OIEIEK izdvaja najmanje 2% od planiranog ukupnog iznosa za podsticanje, koji će se koristiti za jednokratno sufinansiranje izgradnje postrojenja prosumera iz kategorije stanovništva.

POGLAVLJE XIII – ZAJEDNICE OBNOVLJIVE ENERGIJE

Članom 54. propisuje se da će Vlada FBiH i lokalne vlasti podržati lokalne inicijative za razvoj zajednica obnovljivih izvora energije. Definišu se prava koje ove zajednice imaju, kao što je pravo na: proizvodnju, skladištenje, obavezan otkup električne energije te pravo na razmjenu u okviru zajednice.

Član 55. određuje da se status zajednice obnovljive energije stiče na osnovu rješenja federalnog ministra. Definišu se uslovi koje članovi zajednice moraju ispunjavati

POGLAVLJE XIV – PRIKLJUČAK NA MREŽU I BALANSIRANJE

Članom 56. propisana je procedura priključenja novog postrojenja OIEIEK-a na elektroenergetsku mrežu.

Članovima od 57. do 59. uređuju se način, obaveze i odgovornosti kod balansiranja, balansiranja postrojenja na distributivnoj mreži, kao i da operator za OIEIEK uspostavlja balansnu OIE.

POGLAVLJE XV – IZGRADNJA POSTROJENJA 

Članovima od 60. do 63. propisani su način, procedura i standardni izgradnje postrojenja iz OIEIEK-a, odnosno obaveze proizvođača u toku korištenja i održavanja postrojenja.

POGLAVLJE XVI – UPRAVNI NADZOR, REGULATORNO NADGLEDANJE I INSPEKCIJA

Članom 63. određuje se da Ministarstvo vrši upravni nadzor, dok Regulatorna komisija provodi postupak regulatornog nadgledanja.

Članom 64. propisuje se da Federalna uprava za inspekcijske poslove vrši inspekcijski nadzor.

POGLAVLJE XVII – KAZNENE ODREDBE

Članovima 65. i 66. predviđene su novčane kazne u iznosu od 20.000 do 60.000 KM za pravno lice koje ne poštuje odredbe ovoga zakona. Za odgovorno lice unutar pravnog lica predviđene su novčane kazne od 500 do 9.000 KM.

POGLAVLJE XVIII – PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Članovima od 67. do 74. propisuju se rokovi i obaveze za donošenje podzakonskih akata, tretiranje započetih postupaka, izuzeća i stupanje na snagu ovoga zakona.

Fotografija: ged.ba