Članom 1. izvršeno je usklađivanje odredbi važećeg zakona sa odredbama Krivičnog zakonika Republike Srpske na način da se za određena krivična djela sada predviđa kazna doživotnog umjesto dugotrajnog zatvora.
Članom 2. propisana je mogućnost osnivanja posebnog odjeljenja za obuku zaposlenika u kazneno-popravnim ustanovama.
Članom 3. definisana je vrsta odjeljenja unutar kazneno-popravnih ustanova u kojima će se izvršavati kazna doživotnog zatvora. Tako se u odjeljenju sa posebnim režimom izvršenja kazne zatvora izvršava kazna zatvora prema zatvorenicima:
-
za koje se prilikom ispitivanja ličnosti, utvrdi da bi bitno ugrozili bezbjednost ostalih zatvorenika i imovine u Ustanovi,
-
koji za vrijeme izdržavanja kazne zatvora bitno narušavaju red i disciplinu,
-
za koje se utvrdi da su ranije preduzete mjere postupanja prema njima ostale bezuspješne,
-
kojima je izrečena kazna doživotnog zatvora.
Uslovi za postavljenje na radno mjesto direktora i zamjenika direktora Ustanova utvrđeni su članom 4. ovog nacrta. Direktora Ustanove i zamjenika direktora Ustanove postavlja ministar, na osnovu javnog konkursa, na period od pet godina, uz mogućnost ponovnog postavljenja. Za direktora Ustanove i zamjenika direktora Ustanove može biti postavljeno lice koje ima visoku stručnu spremu smjera propisanog Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta. Navedena lica moraju posjedovati najmanje tri godine radnog iskustva na rukovodećim radnim mjestima u navedenom stepenu obrazovanja i to na poslovima izvršenja krivičnih i prekršajnih sankcija, pravosuđa, uprave ili drugim rukovodećim poslovima iz ove oblasti. Prethodno navedeno mora biti stečeno poslije završenog prvog ciklusa studija u trajanju od četiri godine sa ostvarenih najmanje 240 ECTS bodova ili ekvivalentom. Navedena lica uz to moraju imati položen stručni ispit iz oblasti izvršenja krivičnih i prekršajnih sankcija ili oblasti pravosuđa ili stručni ispit za rad u organima uprave.
Članom 5. definiše se postupak sprovođenja javnog konkursa za rad u Ustanovama, i to postupak izbora direktora i zamjenika direktora Ustanove, pomoćnika direktora Ustanove i ostalih zaposlenih u ustanovama. Također, definiše se način formiranja komisija za prijem i postavljenja, sukob interesa kod članova komisija, način sprovođenja ulaznog intervjua i bodovanje kandidata. Detaljnije o navedenom možete pročitati klikom na opciju “Preuzmite tekst zakona”.
Članom 6. propisuje se postupak postavljenja vršioca dužnosti direktora, zamjenika direktora i pomoćnika direktora u ustanovama u slučaju razrješenja. U slučaju razrješenja direktora i zamjenika direktora, rješenje o postavljenju vršioca dužnosti ovih pozicija donosi entitetski ministar pravde (u daljem tekstu: ministar), bez sprovođenja postupka javne konkurencije. U slučaju razrješenja pomoćnika direktora, rješenje o postavljenju vršioca dužnosti donosi direktor Ustanove uz suglasnost resornog ministra te bez sprovođenja postupka javne konkurencije. Mandat vršioca dužnosti iz ovog člana traje najduže šest mjeseci, s tim što se u opravdanim slučajevima taj rok može produžiti za još šest mjeseci.
Nacrtom se, u članu 7. predlaže da se pripadnicima službe obezbjeđenja izdaje službena legitimacija kojom dokazuju službenu funkciju te pravo nošenja oružja i uniforme. Ovo pravo, osim pripadnika službe obezbjeđenja ima direktor Ustanove, zamjenik direktora Ustanove i inspektori u Ministarstvu pravde RS (u daljem tekstu: Ministarstvo). Pravilnik o službenoj legitimaciji pripadnika službe obezbjeđenja donosi resorni ministar.
Članom 8. propisuje se pravo na posjetu zatvorenicima koji izdržavaju kaznu doživotnog zatvora. Posjeta se, na zajednički prijedlog službe tretmana i službe obezbjeđenja, može odobriti najviše dva puta u klasifikacionom periodu. Posjeta može da traje do dva sata i to pod uslovom da je zatvorenik prethodno najmanje dva puta uzastopno bio klasifikovan u najbolju klasifikaciono-stimulativnu grupu.
Članom 9. propisano je donošenje akta o sistematizaciji radnih mjesta na kojima rade zatvorenici. Direktor Ustanove, uz saglasnost ministra, donosi akt o sistematizaciji radnih mjesta za zatvorenike u kojem je za svako radno mjesto utvrđena kategorija svih poslova i radnih zadataka na kojima rade zatvorenici.
Član 10. propisuje da se zatvorenicima kojima je izrečena kazna doživotnog zatvora ne mogu odobravati pogodnosti koje se koriste van kruga Ustanove.
Članom 11. određuje se način obračuna kazne zatvora za zatvorenike kojima je kazna zatvora umanjena prema odredbama kojima se uređuje amnestija. Za zatvorenike kojima je odlukom nadležnog organa (na osnovu zakona kojim se uređuje amnestija) pravosnažno izrečena kazna zatvora umanjena, kriterijumi u vezi sa dijelom izdržane kazne zatvora primjenjuju se u odnosu na preostali dio kazne zatvora koji zatvorenik izdržava.
Članom 12. propisuje se podnošenje molbe za premještaj za zatvorenike koji izdržavaju kaznu doživotnog zatvora. Takav zatvorenik može nakon najmanje pet godina izdržane kazne doživotnog zatvora ministru podnijeti molbu za premještaj u drugu ustanovu koja u svom sastavu ima odjeljenje sa posebnim režimom izvršenja kazne zatvora. Protiv rješenja kojim je odlučeno o molbi nije dozvoljena žalba. Ako je molba zatvorenika za premještaj odbijena, nova molba se može podnijeti nakon isteka dvije godine od dana donošenja odluke o prethodnoj molbi.
Članom 13. propisuje se podnošenje prijedloga za premještaj od strane direktora Ustanove za zatvorenike koji izdržavaju kaznu doživotnog zatvora. Direktor Ustanove u kojoj zatvorenik izdržava kaznu doživotnog zatvora, iz razloga bezbjednosti ili organizacije izvršenja ove kazne može podnijeti prijedlog za premještaj u odjeljenje sa posebnim režimom izvršenja kazne zatvora druge ustanove koja ima ovo odjeljenje, o čemu rješenjem odlučuje ministar. Protiv rješenja o prijedlogu nije dozvoljena žalba. Ako je prijedlog odbijen, novi prijedlog može se podnijeti nakon jedne godine od dana prijema rješenja. Ustanova iz koje se vrši premještaj zatvorenika dostavlja Ustanovi u koju se zatvorenik premješta lični list zatvorenika, zdravstveni karton, lične stvari sa zatvoreničkog depozita, novčani depozit i drugu dokumentaciju.
Članom 14. propisuje se postupak podnošenja prijedloga za premještaj zatvorenika nakon prestanka razloga za privremeni premještaj. Nakon što ovi razlozi prestanu postojati, direktor Ustanove u koju je zatvorenik privremeno premješten podnosi ministru prijedlog za premještaj u Ustanovu iz koje je zatvorenik privremeno premješten. O prijedlogu odlučuje ministar rješenjem, a protiv kojeg nije dozvoljena žalba.
Članom 15. ovog nacrta predlaže se da ne postoji odobravanja prekida izdržavanja kazne zatvora za zatvorenike koji izdržavaju kaznu doživotnog zatvora.
Članom 16. propisuje se postupanje Ustanova kod opoziva prekida izdržavanja kazne zatvora. Ako se zatvorenik ne javi na dalje izdržavanje kazne zatvora, odbija ili izbjegava prijem rješenja o opozivu prekida izdržavanja kazne zatvora, postupit će se u skladu sa odredbama koje važe za slučaj bjekstva zatvorenika.
Članom 17. normira se postupanje Komisije za uslovni otpust. Pri donošenju rješenja o uslovnom otpustu, Komisija će naročito ocijeniti:
-
raniju osuđivanost i podatak da li se protiv zatvorenika vodi drugi krivični postupak,
-
ponašanje tokom izdržavanja kazne zatvora,
-
lično učešće u procesu prevaspitanja,
-
stav prema učinjenom krivičnom djelu,
-
procjenu ponovnog činjenja krivičnih djela,
-
ostatak neizdržanog dijela kazne zatvora i
-
mišljenje o osnovanosti molbe, odnosno prijedloga za uslovni otpust i mjere u sklopu postpenalne zaštite.
Članom 18. propisuje se pravo na podnošenje žalbe u vezi sa molbom za napuštanje teritorije BiH zatvorenicima koji se nalaze na uslovnom otpustu. Ukoliko je molba odbijena, zatvorenik može putem Ustanove izjaviti žalbu ministru u roku od tri dana od dana prijema rješenja.
Članom 19. propisuje se način odlučivanja komisije za uslovni otpust u situacijama podnošenja prijedloga za opoziv koji upućuju rukovodioci Ustanova. Detaljnije o navedenom možete pročitati klikom na opciju “Preuzmite tekst zakona”.
Članom 20. određuje se primjena odredbi Zakona i na izvršenje kazne doživotnog zatvora.
Član 21. definiše da se kazna doživotnog zatvora izvršava u odjeljenju sa posebnim režimom izvršenja kazne zatvora.
Članom 22. određeno je da zatvorenici koji izdržavaju kaznu doživotnog zatvora ne mogu biti upućeni na radilišta van Ustanove.
Članom 23. predlaže se da mjera bezbjednosti obaveznog psihijatrijskog liječenja i čuvanja u zdravstvenoj ustanovi izrečena uz kaznu zatvora može trajati duže od izrečene kazne zatvora.
Članovima 24. i 25. nalaže se donošenje podzakonskih akata, o čemu detaljnije možete pročitati klikom na opciju “Preuzmite tekst zakona”.
Član 26. propisuje da zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srpske“.
Fotografija: shutterstock via wikileaf
